Arthur Russell (1951 – 1992)

De Amerikaanse cellist, componist, producer, zanger en muzikant Arthur Russell was een rasartiest zonder spiritueel thuisland. Hij maakte popmuziek, deed folk en country-uitstapjes, flirtte met disco (de single Is It All Over My Face onder zijn moniker Loose Joints was een instant classic op New Yorkse vogue balls) en bracht experimentele cellomuziek uit te midden van de New Yorkse avant-garde scene in de jaren 70-80. Hij bevond zich in de kringen van Allen Ginsberg - die Russell’s muziek omschreef als “Buddhist bubblegum music” - en nam ooit een alternatieve versie op van Psycho Killer met Talking Heads (die nog te vinden is op YouTube). In wezen bracht hij slechts twee studioalbums uit tijdens zijn veel te korte leven: het orchestrale Tower Of Meaning in 1983 en het pakkende World Of Echo in 1986, het jaar waarin hij ook zijn HIV-diagnose kreeg.

Na zijn dood bleek zijn archief uit te puilen met stapels onuitgegeven materiaal. Het bevatte naar schatting meer dan 1000 uur muziek. Zijn partner Tom Lee gaf Audika-labelbaas Steve Knutson toegang tot Russell’s honderden tapes die inmiddels werden overgedragen aan The New York Public Library. Zijn postume output – netjes georganiseerd per genre zoals lovelorn folk, mutant disco, new wave of sweeping instrumentals - schommelt inmiddels rond de 20 (!) albums. 

Zijn legacy groeit ondertussen met de dag. Kanye West samplede hem op zijn meesterwerk The Life of Pablo. Ook Frank Ocean en David Byrne zijn fan. Devendra Banhart en Dev Hynes (Blood Orange) aanschouwen hem als een gODHEID. En Sufjan Stevens en Robyn coverden zijn werk.

Arthur Russell: Tower Of Meaning (1983)

Tower Of Meaning was initieel gepland als soundtrack/score voor de opera Medea van de beroemde theatermaker Robert Wilson (zie ook: The Life and Death of Abramovic en Einstein on the Beach). Russell werd aan Wilson voorgedragen door tijdsgenoot en minimalist Philip Glass, maar door onenigheid tussen Russell en Wilson liep de samenwerking spaak. Philip Glass bewaarde echter de muziek en bracht ze uit op zijn eigen label Chatham Square. Het werd meteen Russell’s debuut (dat op amper 320 exemplaren werd uitgebracht).

Peter Broderick & Ensemble 0: Arthur Russell’s Give It to the Sky

Via het toonaangevende Britse label Erased Tapes (zie: Hatis Noit, Nils Frahm, Rival Consoles, Ólafur Arnalds, …) verscheen eerder dit jaar Give It to the Sky: Arthur Russell’s Tower of Meaning Expanded van het 12-koppige Franse Ensemble 0 en componist/producer/zanger Peter Broderick. Broderick – een obsessieve Russell-fan die ooit 500 dollar betaalde voor een origineel exemplaar van Tower Of Meaning – connecteerde echter niet met het collector’s item zoals hij dat wel deed met het andere oeuvre van Russell, want “it felt a tad cold and distant”.

Broderick en Ensemble 0 dompelden het werk bijgevolg onder in een warmtebad, en kijk, Mojo orakelde daarover: "A delightfully warm, immersive listening experience - ????”. Ook The Wire ging overstag: "Their inventiveness unearths a new angle, peeling back the layers of meaning that live inside these pieces and reminding us again of the timelessness of Russell's work".

Line-up:

Pandora Burrus (horn), Sylvain Chauveau (harmonium, ebows, radio, revox), Vianney Desplantes (euphonium), Jozef Dumoulin (keyboards, piano), Júlia Gállego Ronda (flutes), Amélie Grould (vibraphone, percussion), Barbara Hünninger (viola da gamba), Tomoko Katsura (violin), Peter Broderick (voice, violin, guitar), Fanny Meteier (tuba), Julien Pontvianne (saxophones), Stéphane Garin (percussion, field recordings), Caty Olive (scenography, lights), Christian Rizzo (advices for musical dramaturgy), Lucas Pizzini (sound technician), Manuella Rondeau (régie lumière), Alexandre Maillet (stage manager)

 Co-producers: Scène nationale du Sud Aquitain, MECA-OARA, La Soufflerie-Rezé, Théâtre des 4 Saisons - Gradignan, TAP-Poitiers, Espaces Pluriels - Pau, Orchestre de Pau-Pays de Béarn.

Foto: Jean-Jacques Ader